Payiz fəsli haqqında inşa

Payız, bitkilərin demək olar ki, bir illik yorğunluğunu çıxarmaq və dərin yuxuya getmək üçün son hazırlıqlarını gördüyü fəsildir. Hava nə isti, nə də soyuq olduğu üçün bu fəsilə yaz deyilir. Onun digər adı payız fəslidir.

Payız bizə təbiətin minlərlə rəngini təqdim edir. Bu mövsümdə sarı və yaşılın hər tonunu görmək mümkündür. Bəzi yarpaqları sarı, bəziləri isə hələ də yaşıl olan ağaclar rəng çaşqınlığıdır. Payızda yetişən nar, heyva, xurma kimi meyvələr də bu mövsümün gözəl tərəfidir. Hər mövsümdə gözəl və lazımlıdır.  Ölkəmizdə dörd fəsil ən gözəl şəkildə yaşanır. Yay ayları boyu su qıtlığı çəkən torpaq, nəhayət, payızda yağışla yenidən qarşılaşır və aldığı suyu qoynunda bitirdiyi bitkilərə göndərir.

Payız həm də məktəblərin açıldığı fəsildir; Buna görə də onun dəyəri böyükdür. Yay boyu dincələn uşaqlar payızın ilk ayı olan sentyabrda yenidən məktəbə başlayırlar. Beləliklə, uşaqlar işə başlayanda bitkilər istirahətə gedir.

Payiz fesli haqqinda inşa

Payız bizdə sentyabrın 23-də başlayan və dekabrın 21-dək davam edən bir fəsildir ki, buna “xəzan” da deyirlər. Bu fəsil təbiətin öz daxilində dövrünü tamamladığı və yarpaqların ölümlə birlikdə töküldüyü bir mərhələni təmsil edir.  Payız ayrılıq dövrüdür, aşiqlərin ayrılığına bənzədilən, təbiətin bir növ hüznlə büründüyü dövrdür. Lakin bu fəsil həm də insanların ən məhsuldar, aktiv və fəal olduğu fəsillərdən biridir.

Yay istisinin insanlarda buraxdığı süstlük payızın gəlişi ilə canlılıq və enerji ilə əvəzlənir.  Xüsusilə payız mövsümündə məktəblərin açılması şagirdləri, hətta böyükləri də həyəcanlandırır. Bu dövr təbiətin bir növ yuxuya getdiyi və dirilməyə hazırlıq gördüyü dövrdür. Ağaclar yarpaqlarını tökəndə elə təəssürat yaranır ki, təbiət ana öz bəlalarından təmizlənir.

Payızın gözəlliklərindən biri də yayın istisinin bitməsidir. Bu, insanlara isti günlərin buxarlı istisindən qaçmağa imkan verir. Təbii ki, payızın qışın soyuq günlərindən xəbər verməsi heç də xoşagələn hal deyil; Bununla belə, insanların çoxu yazın buxarlı istisindənsə qışın soyuq günlərini üstün tutur. Hər fəsildə olduğu kimi, payızın da gözəl və çətin tərəfləri var.

Payız təbiət dövrəsində keçid dövrünü simvollaşdırır. Yarpaqların tökülməsi təbiətin bir növ kədərlənməsi kimi görünsə də, həm də hazırlıq və özünü gücləndirmə prosesini ifadə edir. İnsanlar üçün enerjili bir dövr olan payız bizə təbiətin öz daxili transformasiyasına paralel olaraq yeni başlanğıclara hazırlaşmaq fürsəti təqdim edir. Bu fəslin gözəlliklərini dəyərləndirmək, hər fəsil kimi payızı da öz dəyəri daxilində dərk edib yaşamaq vacibdir.

Məktəblərimizin payız mövsümündə istifadəyə verilməsi insanlarda, xüsusən də uşaqları çox həyəcanlandırır. Təbiət şirin yuxuya getməyə hazırlaşır. Sanki kiçik bir ölümdür, bütün otlar quruyur, yarpaqlar tökülür, ağaclar çılpaq quruyur. Bu, əslində təbiətin bəlalardan təmizlənməsinə bənzəyir. Bu, dirilməyə hazırlıq, özünü gücləndirən bir fasilədir.

Havaların soyumasını, qışın gəlməsini çox adam istəməsə də, istidən sonra insanı sərinlədən, rahatlıq verən payızı sevməmək mümkün deyil.

Payız deyincə ağla sarı rəng, tökülən yarpaqlar gəlir. Yayın isti günləri geridə qalır. Birincisi, gecələr soyumağa başlayır. İndi axşamlar insanlar qısaqol paltarda bir az titrəyir və nazik pencək istəyirlər. Sonra yarpaqlar düşməyə başlayır və çoxdan gözlənilən yağış yay boyu yağmağa başlayır. Xüsusilə o ilk yağışın qoxusu. Torpağın uzun müddət sonra hopdurduğu yağış suyunun qarşılığında səxavətlə bizə təqdim etdiyi ləzzətli qoxu.

Xəzan mövsümü

Sonbahar, payız, xəzan… Həmişə eyni fəslin fərqli adları. Payız fəsli… Kədər və ya hüzn mövsümü də deyirlər. Müəyyən mənada payız insanı kədərləndirir. İnsana ölümü xatırladır.  İnsanlar bir-bir ölürlər, yarpaqlar da bir-bir tökülür. Amma əslində bu, onların heç biri üçün yox olmaq deyil. Bu, yeniləşmədir, dirçəlişdir.

 Növbəti yazda ağaclar canlanır və yenidən cücərirlər. Və daha da güclü. İnsanlar başqa bir dünyada dirilirlər. İnananlar üçün… Bu qədər kədərli danışsaq da, təbii ki, payızın kədərdən, qəmdən, sıxıntıdan ibarət olduğunu düşünməyin. Bu həm də həvəs və həyəcan mövsümüdür. Bu, həm də uşaqların məktəb bağçalarında qaçdığı, ürəklərinin həyəcanla dolduğu mövsümdür.

Payızda yediyiniz dağ balqabaqından,turş nardan, şirəli heyvadan doymursunuz. Bütün bu meyvələr bizi qış soyuqluğundan qorumaq üçün zireh kimi yaradılmışdır. Onların tərkibində immunitet sistemini gücləndirmək üçün lazım olan bütün vitaminlər var. Bu payızın bizə hədiyyəsidir.

Təbiət bütün sərvətləri ilə bir bütövdür. Əgər bütövü təşkil edən hissələrdən birini belə çıxarsanız, bütün tarazlıqlar pozulacaq və hər şey alt-üst olacaq. Payız təbiətin tarazlığını təmin edən hissələrdən biridir. Vazkeçilməzdir.

Heç payızda meşəyə çıxıb ağacların arasında gəzmisiniz? İnanın, bahar mənzərələri qədər gözəl, bəlkə də ondan da gözəl mənzərələrlə qarşılaşacaqsınız. Yazda adətən gördüyünüz yeganə rəng yaşıldır. Bununla belə, payızda yaşıl, sarı və narıncı rənglər bütün çalarları ilə rənglərin üsyanı yaradır. Yayda quruyan kiçik su mənbələri payızda canlanmağa və axmağa başlayır.

Payız hər fəsil kimi çox gözəl fəsildir. Bu mövsümdən maksimum yararlanmaq üçün təbiətə toxum səpə və fidan əkə bilərsiniz.  Təbiətə bir versən, o da sənə minini verəcək.

Payız hərəkət mövsümüdür. Hər yerdə hazırlıq və enerji var. Məktəbin ilk zəngi payızda çalınır. Payızda məktəblilərin və valideynlərin həyəcanı, hərəkəti küçələri doldurur. Gələn il üçün razılaşaraq dostlarla bağ evindən ayrıldıqdan sonra məktəb alış-verişi başlayır.  Mağazalar qışa və məktəbə gedən alış-verişə də hazırdır. Onların vitrinlərində yaydan qurtarıb və qış üçün təchiz olunub.

 Evdə qış hazırlıqlarını gördüyü, yeni dərs dövrünün başlaması ilə birlikdə hər bir şagirdin özünə “bu il daha çox çalışacağam” sözünü verən payız, qışa qədər hərtərəfli təmizlik işləri görülməsi, sərin, tərləməyən, soyuqdan uzaq atmosferi ilə hər kəsi daha çox sevindirir. bizimlə maraqlanır. Ona görə də payızı yarpaqların solması fəsli adlandıranların haqsızlıq etdiyini düşünürəm. Payız başlanğıc və dirilmə mövsümüdür.

Leyləklər payızda hara gedirlər?

Yayın sonunda havalar soyumağa başlayanda leyləklərin havada dəstə-dəstə toplaşdığını görəcəksiniz. Çox həyəcanlı əhval-ruhiyyədədirlər. Onlar ətrafda fırlanır və yüksək səslər çıxarırlar. Bu vaxt bir neçə mərhum leylək sürətlə uçaraq gəlib sürüyə qoşulur. Gözləyən insanlar onlara qoşulduqda qərara alırlar ki, ayrılmaq vaxtıdır. Sürü yola düşür.

Bu vaxt diqqət etsəniz, cənuba doğru gedən leylək sürülərini görəcəksiniz. Leyləklər köçəri quşlardır. Yayı isti ölkələrdə keçirirlər; Qış yaxınlaşdıqca onlar cənubdan daha isti ölkələrə köç edirlər. Yola çıxmaq üçün leyləklərin toplaşdığını görənlər o vaxt hava çox yaxşı olsa da, “Qış gəlir!” deyirlər. Nəticə çıxarırlar. Əslində bütün köçəri quşlar, məsələn, leyləklər o qədər güclü intuisiyaya malikdirlər ki, havanın tezliklə pis olacağını anlayır və qış səyahətlərinə çıxmaq üçün bir yerə toplaşırlar.

Leyləklər qışı daha çox Afrika, Ərəbistan və Hindistanda keçirir. Bu arada Mərkəzi Avropada leyləklər Türkiyədən keçir. Bunlarda leyləklərimiz də iştirak edir. Bu isti ölkələrdə qışı keçirən leyləklər yazın əvvəlində köhnə evlərinə qayıdırlar.