Kiçik yaşda olanlar da xeyirxah işlər görə bilərlər inşa
Xeyirxahlıq heç bir maddi mükafat gözləmədən kömək etmək deməkdir. Yaxşılıq etmək bizi xoşbəxt edir. Bu, bizə yaxşı hiss etdirir. Bundan əlavə, yaxşılıq edilən insan da xoşbəxt olur. Başqalarına yaxşılıq etməklə də xoşbəxt ola biləcəyini dərk edir. Beləliklə, yaxşılıq dairədən halqaya genişlənir və suya atılan daşın yaydığı dalğa kimi hər kəsi əhatə edir. Kiçik bir yaxşılıq böyük bir xeyirə çevrilə bilər. Məsələn, yay istisində plastik qaba su doldurub kənara qoymaq çox kiçik bir işdir. Ancaq heyvanların susuzluqdan öldüyünü nəzərə alsaq, bu, böyük bir yaxşılıq ola bilər. Və ya yolda daş kənara atmaq çox sadə bir hərəkətdir. Lakin həmin yoldan keçən avtomobilin təkərini zədələməklə qəzanın qarşısını almaq; bu, böyük bir yaxşılığa çevrilir.
Kiçik yaşda olanlar da xeyirxah işlər görə bilərlər inşa
Yaxşılıq etməyin nə qədər yaxşı olduğunu başa düşmək çox sadədir. Bunu bir misalla həyata keçirək: Səbəbsiz ananızın yanına gedin, gözlərinin içinə baxın və səmimi qəlbdən təşəkkür edin. Görək nə olacaq? Ananız çox xoşbəxt idi, elə deyilmi? Bəlkə də səni qucaqlayacaq. Onun bu xoşbəxtliyi sizə də keçəcək. Yaxşılıq bu qədər sadədir. Yaxşı əməl isə heç vaxt itirilmir. O, mütləq sizə qayıdacaq.
Gündə bir yaxşı iş görmək, hətta onu vərdiş etmək lazımdır. Çünki yaxşılıq etməklə insanların qəlbini fəth edirik. Ona görə də hər səhər oyanıb “Bu gün heç olmasa bir insana yaxşılıq edəcəm” deməlidir. Beləliklə, hər gün gününüzə xeyirxahlıqla başlayırsınız.
Beləliklə, sizə bir yaxşılıq edəcəyimizi düşündük. Sizin üçün bir lütf siyahısı hazırlamışıq. Ümid edirik ki, bu siyahı daha çox xeyirxah işlərə yol açacaq və etdiyiniz xeyirxah əməllər dəfələrlə artacaqdır.
Hər Gün üçün Bir Xeyirxahlıq
- Səhər evdən çıxan kimi gördüyünüz insanlarla salamlaşın və təbəssümlə “Salam!” deyin.
- Çörək qırıntılarını quşların yeməsi üçün pəncərənin üstündə və ya sakit bir yerdə qoyun.
- Küçədəki sevimli canlıların içməsi üçün küçədə bir qab su buraxın.
- Oxuduğunuz və başqasının da oxumasını istədiyiniz kitabı hədiyyə edin. Hədiyyə vermək insanları sevindirir.
- Ehtiyacı olana azacıq da olsa kömək edin.
- Cibinizin pulu ilə bazara gedib özünüzə nəsə alanda dostunuz üçün də alın.
- Yaşlı xalanın və ya dayının əşyalarını daşımasına və dualarını qəbul etməsinə kömək edin.
- Evdə istifadə etmədiyiniz əşyaları ehtiyacı olan birinə hədiyyə edin. Məsələn, oynamadığınız oyuncaq və ya paltar.
- Böyüklərə ictimai nəqliyyatda yer verin.
- Dostlarınızla bir araya gəlin və məhəllənizdəki ehtiyacı olan bir ailə üçün Ramazan Qida Paketi hazırlayın.
- Məktəbdə və ya başqa yerdə dostunuza xoş söz deyin. Məsələn, “Mən sizinlə dost olduğuma xoşbəxtəm” kimi.
- Axşam yeməyi üçün stolun üstündə olanlardan qonşunuza bir boşqab aparın.
- Bir dostunuzu ailəsi ilə birlikdə şam yeməyinə dəvət edin.Bu, həm də ailələrin bir birinə bağlanmasına imkan verir.
- Heç bir səbəb olmadan ananıza və ya atanıza təşəkkür edin. Bu, onları çox xoşbəxt edəcək.
- Oxuduğunuz kitabda xeyirxahlığı izah edən bir qeyd buraxın. Bu yolla sizdən sonra oxuyanlara yaxşılıq etmiş olarsınız.
- Səhər yuxudan duranda yatağınızı özünüz düzəldin. Qardaşınızın (bacınızın) yatağını da yığmaqla daha çox yaxşılıq edə bilərsiniz.
- Mətbəxdə ananıza kömək edin.
- Bildiyiniz yaxşı məlumatları dostunuza öyrədin. Məsələn, hədis kimi.
- Kimdənsə kömək istəsəniz, nəzakətlə və təbəssümlə ona təşəkkür edin. Bu onu xoşbəxt edəcək.
- Yolda gedərkən gördüyünüz hər hansı daş və ya zibili atın.
- Səhv etdiyiniz zaman üzr istəyin.
- Müəllim üçün kiçik bir hədiyyə alın. Çünki müəllimlər çox dəyərlidir.
- Küçələrdə yaşayan heyvanlar üçün sığınacaqlar tikin. Məsələn, bir quş evi tikə bilərsiniz.
- Fidan ək. Və daha uzun illər yaxşılıq etmək imkanınız olsun. Çünki ağac var olduqca canlılar ondan faydalanacaqlar.
- Hər səhər oyandığınız zaman yeni günə başladığınız üçün şükür edin.
- Susuz bir çiçəyi və ya ağacı sulayın.
- Arxadan gələn dostunuz üçün qapını tutun və keçsin.
- Ətrafınızda görmə qüsuru olan insan varsa, ona kitab oxuyun.
- Qohumlarınızı ziyarət edin və onların əllərindən öpün. Ziyarət edə bilməyəcəyiniz qohumlarınıza məktublar və ya təbrik kartları göndərin.
- Həm də həmişə həqiqəti söyləyin.
- Unutma ki, xeyirxahlığın ən sadəsi; pislik etmək deyil.
Bütün bu yaxşı əməllər üçün dəftər tutun. Yaxşı əməllər etdiyiniz günü qeyd edə bilərsiniz. Siz həmçinin yaxşılıq edə bilməyəcəyiniz gün üçün “Xeyirxahlıq Kassası” yarada bilərsiniz. Yaxşılıq edə bilməyəcəyiniz hər gün üçün bu kassaya pul qoya bilərsiniz. Beləliklə, burada yığdığınız pulla kimisə sevindirə və fərqi bağlaya bilərsiniz.
Uşaqlarda yardımlaşma, xeyirxahlıq hissi necə olmalıdır?
Bu məqamda özümüzə xatırlatmalı olduğumuz bir şey var. Bu cəmiyyətdə həm “yaxşılıq etməkdə yarışan”, “yaxşılıqdan çəkinən” insanlar yetişib. Uşaqlar başqalarına kömək etmək, şəfqət göstərmək və empatiya göstərmək üçün təbii meyllərə malikdirlər. Bunları vaxtında qorumasaq, yalnız özünü düşünən, hətta başqalarının dərdini zarafat edən uşaqlar yetişdirməyimiz qaçınılmaz olacaq. Ona görə də biz valideynlər olaraq uşaqlarımıza kiçik yaşlarından könüllülük və əməkdaşlığı izah etməyin yollarını tapmalıyıq.
Öz həyatınızdan nümunələr verin
Uşaqlar böyükləri nümunə götürürlər. Buna görə də uşaqlara aşılamaq istədiyimiz bir davranışa gəlincə, ilk etməli olduğunuz şey onlara yaxşı nümunə olmaqdır.
Paylaşacağınız əşyaları hazırlayarkən istifadə etdiyiniz dilə çox diqqətli olun. “Bu, onsuz da sizin üçün çox kiçikdir”, “Sən bu oyuncaqla oynamırsan”, “Buna ehtiyac yoxdur” və ya “Sənə yenisini alaram” kimi ifadələrdən istifadə etmək uşaqların öz fikirlərini paylaşmasına mane olur. O, beynindəki yardım bağlamasını “tullantı bağlaması” kimi kodlaya bilir. Siz uşaqları hisslərini incitmədən addım-addım sevdikləri şeyləri paylaşmağa təşviq edə bilərsiniz.
Onlara əməkdaşlıq hissini hiss etmələrinə icazə verin
Uşaqlarınızla birlikdə yardım qutusu hazırlayın. Yaşından asılı olaraq ondan qutuya oyuncaq qoymasını və ya məktub yazmasını xahiş edə bilərsiniz.
Əşyalarınızı diqqətlə hazırlayın və qablaşdırın. Bunları görən uşaq başa düşür ki, başqalarına kömək etmək çox diqqətlə düşünülməli bir prosesdir.
Uşaqlar üçün xüsusi paketlər hazırlayın. Bu paketlərə oyun xəmiri, rəsm dəstləri, rəngli karandaşlar, taxta legolar, puzzlelar, uşaq kitabları və s kimi uşaqların üzünü güldürəcək materialları qoya bilərsiniz.
Yaşı uyğun olarsa, uşağınızla birlikdə yardım göstərilən mərkəzlərə gedin. Onları orada nəsə etməyə təşviq edə bilərsiniz.