20 yanvar seirleri🥀
20 yanvar seirleri saytımızda təqdim olunur.
Yanvarın 20-si Azərbaycanda Ümumxalq Hüzn Günü kimi qeyd olunur.
1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə Azərbaycan xalqına qarşı ən qəddar cinayətlərdən biri baş verib. Mixail Qorbaçovun başçılığı ilə Sovet rejimi Bakıda əsl qətliam törədib – yerli və mərkəzi hökumətdən Qarabağ münaqişəsinin ədalətli həllini tələb edən dinc əhalidən qisas alınıb. “Zərbə” kod adı verilən hərbi müdaxilə nəticəsində 147 nəfər öldürülüb, 744 nəfər yaralanıb, 841 nəfər qanunsuz olaraq həbs edilib, yüzlərlə insan isə itkin düşüb. Hər il bu tarixdə anım tədbirləri təşkil olunur. Bağçalarda, məktəblərdə, ali təhsil ocaqlarında təşkil olunan tədbirlərdə şəhidlərimiz yad olunur, onlara həsr olunmuş 20 yanvar haqqinda seir söylənilir.
Şəhidlər
Bəxtiyar Vahabzadə
Qatil gülləsinə qurban gedərkən,
Gözünü sabaha dikdi şəhidlər.
Üçrəngli bayrağı öz qanlarıyla
Vətən torpağına çəkdi şəhidlər.
Zalım öyünməsin zülmləriylə,
Min bir böhtanıyla, min bir şəriylə.
Həqiqət uğrunda ölümləriylə
Ölümü kamına çəkdi şəhidlər.
O şənbə gecəsi, o qətl günü, –
Mümkünə döndərdik çox namümkünü.
Xalqın qəlbindəki qorxu mülkünü,
O gecə dağıdıb sökdü şəhidlər.
Tarixi yaşadıb diləyimizdə,
Bir yumruğa döndük o gecə biz də.
Yıxıb köləliyi ürəyimizdə
Cəsarət mülkünü tikdi şəhidlər.
Onlar susdurulan haqqı dindirər,
Qaraca torpağı qiymətləndirər.
Donan vicdanları qeyrətləndirər,
Axı, el qeyrəti çəkdi şəhidlər.
Bilirik, bu bəla nə ilkdi, nə son,
Ölürkən uğrunda bu ana yurdun.
Quzu cildindəki o qoca qurdun,
Doğru, düz cildini çəkdi şəhidlər.
Dözdü hər zillətə, dözdü hər şeyə,
“Dünyada mənim də haqqım var”, – deyə
Kütləni xalq edən müqaviləyə
Qanıyla qolunu çəkdi şəhidlər.
İnsan insan olur öz hünəriylə,
Millət, millət olur xeyri, şəriylə.
Torpağın bağrına cəsədləriylə,
Azadlıq tumunu əkdi şəhidlər.
20 YANVAR ŞEİRİ
Müəllif: Müzəffər Məzahim
Bu gün arzumuzun azadlıq günü,
Bu gün azadlığın zurvə günüdür.
Ulu babaların səpdiyi dəni,
Göyərdən millətin zərbə günüdür.
Bu gün min illərlə gələn yollarıın,
Sabaha açılan hür qapısıdır.
Haqqını istəyən mərd oğulların,
Şərəflə keşdiyi nur qapısıdır.
Bu gün yer üzündə ən qədim xalqın,
Özünə yenidən dönüm anıdır.
Vətəni canından çox sevənlərin,
Vətən qarşısında imtahanıdır.
Bu gün hüzün günü, qəm günü deyil,
Fəxarət günüdür, qürur günüdür.
Xalqın varlığını təsdiq eləyən,
Şərafət günüdür, möhür günüdür.
Bu gün öz qanıyla yazdı bu millət,
Ən yeni tarixin salnaməsini.
Ucaldı müqəddəs şəhidləriylə,
Çatdırdı dünyaya haqqın səsini.
Bu gün azadlığın, müstəqilliyin,
Qan ilə yazılmış təməl günüdür.
Ölümün üzünə dik baxa-baxa,
Özgür yaşamağın bədəl günüdür.
Bu gün ürəklərdən qorxunun, xofun,
Ölümün əliylə çıxan günüdür.
Millətin divləri, əjdahaları,
Birliyin gücüylə yıxan günüdür.
ŞƏHİDLƏR XİYABANI ŞEİRİ
Müəllif: Əbülfəz Naxçıvanlı
Sinə gərib dünyanın
Payızına, qışına,
Həmişə qərq olubdur
Gül-çiçək yağışına
Şəhidlər xiyabanı.
Məmməd Əmin amalı,
Əhməd Cavad şeiridir.
Vətəni sevənlərin
Əbədi and yeridir
Şəhidlər xiyabanı.
Məzarlar doğma, yaxın,
Məzarlar yan-yanadır.
Övladlarına ağı
Deyən müdrik anadır
Şəhidlər xiyabanı.
Yurduma göz dikənə
Etirazımdır mənim,
Heç zaman pozulmayan
Alın yazımdır mənim
Şəhidlər xiyabanı.
KÜLÜM GÖZLƏYİR
(20 Yanvar 2019)
İgidlərim şir olacaq,
Vətən bütöv, bir olacaq,
Yurdlar əziz pir olacaq,
Gələcək o ilim mənim.
Bülbül havalanıb uçmur,
İnciyibdi, qönçəm açmır,
Daha qızlar dərib qaçmır,
Qəribsəyib gülüm mənim.
Yurd sarıdan üzüm qara,
Qisas hara, söhbət hara?
Düşmənə vuracam yara,
Uzanacaq dilim mənim.
Qürurum, vüqarım enməz,
Hərarətim, odum sönməz,
Qarabağdan üzüm dönməz,
Yol gözləyir külüm mənim.
Müəllif: Mayil Dostu
Mərsiyə
QABİL
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Tutulub vahimədən nitq bu gün, dil bu səhər,
Bəzəyib Abşeronu qanlı qərənfil bu səhər,
Bakı fəryad eyləyir, gözdən axır sel bu səhər.
Gəmilər nalə çəkir, ərşə çıxır zil bu səhər,
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Öz Qızıl ordumuzun Yurdumuza qəsdinə bax,
Üstümə tank yeridən fitnəkarın şəstinə bax,
Gözü qanımla xumar düşmənimin məstinə bax,
Qara bayraqlarımın cərgəsinə, dəstinə bax,
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Öldü gənc, öldü uşaq, öldü gəlin-qızlarımız;
Ölmədi! Şanlı şəhid oldu neçə yüzlərimiz,
Bu saat Kərbübəla düzləridir düzlərimiz;
Necə qan ağlamasın üzlərimiz-gözlərimiz?!
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Kim görüb böylə, mərasim ola milyonlar ilə?
Bakı insan axınıyla dola milyonlar ilə,
Salına şanlı şəhidlər yola milyonlar ilə,
Analarla bacılar saç yola milyonlar ilə,
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Qəbrin üstündə də heç kukla olar çanta ilə,
Ağ gəlinlik fatası… qırmızı al lenta ilə,
Bəs Kremlin görəsən fərqi nədir Xunta ilə?!
Açınız tarixi, həm indi elə, onda elə…
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Düşdü dildən-dilə bu qətl, bu matəmgahımız,
Çatdı hər ölkəyə bu şərhi-bəyani ahımız,
Gördü aləm ki aman… cəlladımızmış şahımız…
Yoxsa da bir kəsimiz, vardı fəqət, Allahımız,
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Hər qızıl güllü məzar – sinəmizin dağı, məzar!
Əyilir üstünə göy qübbəsinin tağı, məzar!
Hər məzar qanlı beşik – laylaları ağı, məzar!
Dayanıb kam alacaq bizdən hələ yağı, məzar!
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
Ey Vətən oğlu, Vətən övladı, sil göz yaşını!
Qan haçan yerdə qalıb, tazələ öz yaddaşını!
Çox görüb, Qabil, Azərbaycanım işğal qoşunu,
Görməyib ancaq hələ böylə cinayət işini…
Yazmışıq təqvimə qan ilə bu yanvar qışını,
Gecəni atəş ilə qırmızı dan eylədilər,
Xalqımı-millətimi güllə-baran eylədilər!
20 YANVAR
Bu gün arzumuzun azadlıq günü,
Bu gün azadlığın zurvə günüdür.
Ulu babaların səpdiyi dəni,
Göyərdən millətin zərbə günüdür.
Bu gün min illərlə gələn yollarıın,
Sabaha açılan hür qapısıdır.
Haqqını istəyən mərd oğulların,
Şərəflə keşdiyi nur qapısıdır.
Bu gün yer üzündə ən qədim xalqın,
Özünə yenidən dönüm anıdır.
Vətəni canından çox sevənlərin,
Vətən qarşısında imtahanıdır.
Bu gün hüzün günü, qəm günü deyil,
Fəxarət günüdür, qürur günüdür.
Xalqın varlığını təsdiq eləyən,
Şərafət günüdür, möhür günüdür.
Bu gün öz qanıyla yazdı bu millət,
Ən yeni tarixin salnaməsini.
Ucaldı müqəddəs şəhidləriylə,
Çatdırdı dünyaya haqqın səsini.
Bu gün azadlığın, müstəqilliyin,
Qan ilə yazılmış təməl günüdür.
Ölümün üzünə dik baxa-baxa,
Özgür yaşamağın bədəl günüdür.
Bu gün ürəklərdən qorxunun, xofun,
Ölümün əliylə çıxan günüdür.
Millətin divləri, əjdahaları,
Birliyin gücüylə yıxan günüdür.
Müəllif: Müzəffər Məzahim
“QARA YANVAR” ŞEİRİ
Müəllif: Seymur Sönməz
Neçə günahsız insan boyandı qana,
Zalımlar zülm etdi, məzluma cana.
Matəm əks olundu Azərbaycana
Bu tarix yazıldı, bəd Qara Yanvar….
Yollar qan iziylə, qırmızı, aldı,
Güllələr susmadı, canları aldı.
Allahım, bu necə, dəhşətli haldı?
Silinməz yazıldı, bəd Qara Yanvar …
Ana fəryadına dözmədi göylər,
Buludlar ağladı, ürəklər inlər,
Fərizə İlhamla, güllə yedilər,
Vağzalı çalındı , bəd Qara Yanvar…
Baxmadı qocaya, cavana yağı,
Cəkdi iyirmisi bizə bu dağı ,
Kərbəla canlandı, həmən o anı,
Yaşatdı millətə bəd, Qara Yanvar…
Keşkə yetişəydi həmin an ağam,
Zühur edib gələ İmami Zaman,
Zalıma verməzdi, heç zaman aman,
Olardı düşmənə bəd,Qara Yanvar.
QANLI YANVAR ŞEİRİ
Müəllif: Elvin Elxanoğlu
20 yanvar günü, o qanlı gecə,
Silahsız xalqıma divan tutuldu,
Azadlıq dəyərək toplaşan xalqa,
Odu silahlardan atəş açıldı.
Əli yalın xalqın, dinc əhalinin,
Üstünə onlarla tank yeridildi.
Tarix görməmişdi belə vəhşilik,
Yüzlərlə həmvətən şəhid edildi.
Nə qoca, nə cavan, nə qız, nə gəlin,
Əzdilər keçdilər körpələrəcən.
Bakı qan ağladı, fəryad qopardı,
Gecədən başlamış, düz səhərəcən.
Qorxuyla döndərmək istəsələr də,
Xalq öz amalından geri dönmədi.
Nə şaxta, nə ordu, nədəki tanklar,
Xalqımın əzmini qıra bilmədi.
Bir xalq göstərin ki, tanklar önünə,
Əliyalın çıxa, silahsız çıxa.
Bu mənim xalqımdır bircə gecədə,
Qanıyla qol çəkdi o azadlığa.
Üstündən yüz illər gəlib keçsə də,
Heç vaxt unutmarıq bu faciəni.
Qan yaddaşımıza dönən bu qanlı,
Həm acı, həmdə ki şanlı gecəni.
20 YANVAR GÜNÜ ŞEİRİ
Müəllif: Əli Vəkil
Qəsdimizə durdular,
Sinəmizdən vurdular,
Günahsızdıq, qırdılar-
İyirmi yanvar günü!
Geriyə çəkilmədik,
Qorxu nədir bilmədik,
Şəhid olduq-ölmədik –
İyirmi yanvar günü!
Neçə-neçə qəhrəman,
Susduruldu həmin an,
Küçələrdə axdı qan-
İyirmi yanvar günü!
Bəla var başımızda
Dil açdı daşımızda
Qaldı yaddaşımızda
İyirmi yanvar günü.
ŞƏHİDLƏR XİYABANI ŞEİRİ
Müəllif: Rafiq Yusifoğlu
Şəhidlər xiyabanı
Müqəddəs and yerimiz.
Mərmər daşlara hopub,
Bayatımız, şerimiz.
Bizə güllə dəyəndə,
Bu torpaq yaralanıb.
Onun sinəsi üstə
Məzarlar sıralanıb.
Mərdləri qorxutmayıb,
Namərdlərin gülləsi.
Hər qəbir azadlığa
Gedən yolun pilləsi.
Əlimizdə qərənfil
Dilimizdə haqq sözü.
Bu günahsız millətə
Kömək olsun haqq özü!
Hər baş daşı çevrilib,
Şərəf, qeyrət büstünə.
Bir güllə qoyulubdur
Hər məzarın üstünə.
İgid oğullarımız
Cərgə ilə keçirlər,
Məzarların önündə
Diz çöküb, and içirlər.
Güllələri götürüb
Döyüşlərə gedirlər.
Günahsız qurbanların
Ruhunu şad edirlər.
Şəhid məzarlarından
Gedən odlu güllələr,
Düşmənlərin başına
Alov saçar, kül ələr.
Geri dönər Xocalı,
Geri qayıdar Şuşa.
Şəhid ruhu şad olar,
Dönər bir qızıl quşa.
Qarabağ torpağının
Üstündə uçar, uçar.
Hamımızın qəlbində
Arzular çiçək açar.
QANLI YANVAR ŞEİRİ
Müəllif: Nəbi Xəzri
Yermi batdı, göymü uçdu
Söküləndə qırmızı dan?
Yer kürəsi iki rəngdən yoğrulmuşdu —
Qara ilə qırmızıdan.
Üfüq gümüş, torpaq qızıl,
Neftimizlə varlananlar.
Görün necə qaytardılar haqqımızı.
Döz, ürəyim, döz, ürəyim!
Pəncərəmə gəlib qonan günəş, aydı.
Muğamatın sədaları
Əsrlərin ağısıydı.
Ürəklərə səbir dedi, dözüm yaydı,
Döz, ürəyim, döz, ürəyim!
Dinlədikcə bircə anlıq
Dəhşətləri unudursan.
Sağ ol, mənim muğamatım,
Ey varlığım, ey həyatım,
Tarixlərin qucağından
Yenə gəlib əllərimdən sən tutursan.
Döz, ürəyim, döz, ürəyim!
- * *
Oğul cəsədini tapmayan ana,
İndi də şəhəri ağlar dolanır.
Sanki dərd əlindən
gəlib tüğyana,
Dünyanın başına dağlar dolanır.
Bir gəlin — körpəsi
imanı, dini,
Yudu uşağının ağ köynəyini
Zivəyə sərməkçin eyvana çıxdı,
Tuşlandı gəlinə qatil gülləsi.
Evdə haray çəkdi körpənin səsi,
Yerə mərcan-mərcan al qanlar axdı.
Ölümə mərdanə
getdi cavanlar —
Qızardı göy rəngi asimanın da.
Əgər bir məcrayla
axsaydı qanlar,
Xəzər yaranardı
Xəzər yanında.
İnsan iradəsi
dəmir olsa da.
Zirehli tanklara
göylər dünyada?
Gör necə bənzərdir —
biz bunu gördük.
Qara əməllər də qara gecədir.
Düşmənlər gəlsəydi
sinə gərərdik,
Bəs “dost” dediyin nə,
bu qırğın nədir?
Matəmə boyanmış doğma evim var,
Kədərim sonsuzdur, səbrim möhtəşəm.
Mənim silahım yox,
tək qəzəbim var,
Güllə bir yol atar,
qəzəb həmişə!
Neçə-neçə cavanların toy gecəsi,
Dönüb oldu vay gecəsi.
Qara geymiş anaların
Yaş qurudu gözlərində.
Qızıl-qızıl kəcavələr
Üzdü şəhər üzərində…
O gün fəda etdi
mərdlər baxtını,
İzdiham yarıldı xiyaban kimi.
Ulduz-qərənfilli
insan axını,
Düzüldü yer üstdə
kəhkəşan kimi.
Sahildə dalğalar
coşdu, çağladı,
Gəmi harayıyla
Xəzər ağladı.
Dünyanı çulğayan
fəryad səsidir,
Bundan hali edin
gedib-gələni!
Zəlzələ təbiət faciəsidir.
İnsanlar gətirdi bu zəlzələni.
Anaların ahı,
mərdlərin qanı,
Yerdə qalmayacaq
heç zaman, heç vaxt!
Məgər ki, sabahın
məğrur insanı,
Qatil boğazından
yapışmayacaq?!
Qonur hər məzara
göyün ulduzu,
Necə ağır olur gecə matəmi…
Kim deyir dünyada
şəhidlər susur?!
Şəhidlər dillənir
şahidlər kimi
“Ey qanlı yanvar,
Əlində qan var.
Nə qədər torpaq var,
göy, asiman var,
Sən elə qanlısan,
ey qanlı yanvar.
Nə qədər rica et, nə qədər yalvar,
Səni bağışlamaz el, “qanlı yanvar”.
- * *
Allah, sanki birdən zaman dayandı,
Gördük neçə vəhşi ölümü, Allah.
Al qandan torpaq da
od tutdu, yandı,
Sən necə götürdün bu zülmü, Allah!
İnsan doğma yurdda
sanki qəribdir,
Qanlı fəlakətin
susmur fəryadı.
Kim ki, ölümlərə fərman veribdir,
Bu gün necə görən o, rahat yatır?
…Deyirlər, qaranlıq çökəndə yerə,
Astaca yarılır şəhidlər qəbri.
Sükutla gedirlər onlar evlərə,
Səhər sükutla da dönürlər geri.
Allah, şəhidlərim ölməz, müqəddəs,
Nuru məzar üstdə yandıran sənsən!
Sonra da əl tutub dinməz-söyləməz,
Onları evlərə aparan sənsən.
Onlar asta keçir çəndən, dumandan,
Boynuma dolanmır qolları əfsus,
Onlar ki, hər şeyi görür cahanda,
Biz isə görmürük onları, əfsus!
Yenə çıxsın günəş,
parlasın ulduz.
Necə tapdalandı ədalət, qanun!
…Ərşə çəkilmişdir bizim yuxumuz,
Siz ana torpaqda rahat uyuyun!
Bizim vicdanımız,
Qeyrətimiz siz,
Sizə səcdə edir bir ulu millət!
Şəhidlər sizsiniz,
şahidlərsə biz,
Rəhmət oxuyuruq sizlərə… rəhmət!